Verslag van de bijeenkomst van de Werkgroep Kwaliteit in het kader van Informatica 2.0
Utrecht, Vergadercentrum Vredenburg, 9 januari 2013
Aanwezig: Toto van Ingen, Johan Korten, Victor Schmidt, Martin Bruggink, Theky Goossen, Geert van Moll, Ramon Moorlag, Eelco Dijkstra, René Franquinet
Tijdens de vergadering lag de nadruk op het vaststellen van wat we onder kwaliteit verstaan als het gaat om de opbouw voor nieuwe inzichten in het onderwijs in het algemeen en informatica in het bijzonder.
Eelco introduceerde de kwestie aan de hand van een overzicht met voorbeelden uit het bedrijfsleven die laten zien wat kwaliteit kan betekenen. In het algemeen komt dit neer op rekening houden met wat de klant uiteindelijk als product wil hebben. Waar wordt die klant blij van? Door het productieproces te beschouwen als een leerproces, gericht op continue verbetering, kan de kwaliteit aanzienlijk verbeterd worden. De werknemers, op alle niveaus, spelen daatbij een essentiële rol. Sommige fabrikanten gebruiken daarvoor workflows waarbij iedere medewerker actief bij het proces betrokken wordt en eventueel ook kan ingrijpen als iets niet goed loopt (bijv. Toyota – TSP – Kanban). In de software-industrie zien we: elimineren van verspilling door kort-cyclisch werken, concentratie op features die een grote waarde voor de klant hebben. In de game-industrie zie je dat op spelniveau te laag en te hoog niet werken, maar dat het niveau vloeiend aangepast dient te worden aan de vaardigheden van de speler. Dan is de game pas aantrekkelijk.
In het onderwijs zien we deze zaken nauwelijks terug.
We zouden daar naar het volgende moeten streven:
- Hoe organiseer ik (als leerling; docent; school; methode; i&i) mijn leerproces?
- persoonlijk: passend bij mijn doelstellingen, interesses, ontwikkeling
- Hoe ondersteun ik dit (als docent; school; methode; i&i)? – “onderwijs”
- Hoe organiseer ik het onderwijsproces als een leerproces?
- Hoe kan ik hierbij ondersteuning krijgen?
- Peers; expertise van elders
- Hoe kan ik daarbij gebruik maken van ICT?
Dit alles geëffectueerd in korte cycli met feedback, zodat leren en tijdige bijsturing mogelijk is.
Een leerling zou over een aantal jaren moeten kunnen zeggen: “Wat ik van jou geleerd heb, gebruik ik nu nog heel vaak, zodat ik kan doen wat ik moet/wil doen”.
Helaas hebben we te weinig meetgegevens om te weten wat kwaliteit in onderwijs (en informaticalessen) nou precies is. Een gewenste situatie zou zijn: leerling komt er achter waarin hij/zij goed en minder goed is, docent komt er achter waarin hij/zij wel of niet goed is.
Kwaliteit van het onderwijs kan verbeteren door het onderwijs zelf als een leerproces op te vatten..
Voor informatica zou je kunnen afspreken: begint nu met scrum en Kanban. De uitgangspunten daarvan zijn toe te passen op het onderwijs.
Ook het begrip computational thinking zou een grotere rol moeten kunnen spelen: je weet waar mensen en waar computers goed in zijn en zet op juiste plek mens of computer in.
De vragen die we stellen zijn:
- wat is nodig?
- wat houdt ons tegen?
- wat brengt het op?
We komen tot de volgende prioriteiten:
- feedback in leer- en doceerprocessen is belangrijk
- peer review eveneens; docenten kunnen daar veel steun aan hebben
- een landelijk toetssysteem (voortdurend aanpasbaar) is gewenst
- learning analytics toepassen (à constante verbetering)
- lessugesties meegeven
- als wikiwijs nuttig is, maak er dan gebruik van
- docenten moeten geschoold worden (de onderwijscoöperatie werkt hier aan)
René Franquinet, met dank aan Johan Korten voor zijn iPad-aantekeningen en Eelco voor zijn presentatie
Hoe staat het met de verdere uitwerking van informatica 2.0?
Is het niet eens goed om een start-up weekend voor informatica-docenten en andere belanghebbende/geïnteresseerde te organiseren? 54 uur werken aan informatica 2.0.
‘No talk, all action!’
Hallo Rik
diverse initiatieven zijn mede dankzij onze inspanningen van de grond gekomen. Denk aan Digitale geletterdheid in het voortgezet onderwijs. Vaardigheden en attitudes voor de 21ste eeuw van de KNAW. Kort geleden hebben we, georganiseerd door de SLO, een expertmeeting gehad over een mogelijk andere invulling van het vak informatica. Er wordt dus heel wat ondernomen en gelukkig vooral door professionele instanties. Wij kunnen als vrijwilligers niet alleen de kar trekken. Overigens, er zal in september een internationale (besloten) conferentie (summit) plaatsvinden die onder meer gaat over de positie van informatica in het onderwijs. 2014 is/wordt een belangrijk jaar!